Nut en noodzaak van het reizigersprofiel

Diverse regio’s werken aan een nieuwe koers binnen het doelgroepenvervoer met aandacht voor integratie van vervoervormen en het doorvoeren van de kantelingsgedachte. Goede informatie over de mogelijkheden van de reiziger is cruciaal.

Kan een reiziger gecombineerd reizen met andere reizigers? Kan een reiziger ook op een andere manier reizen dan per taxi? Dat zijn vragen die aan de orde komen als gemeenten deze nieuwe koers gaan varen. Hierin is meer aandacht voor het samenvoegen van verschillende vervoersvormen. 

Kosten van indicaties

Gemeenten gaan meer op de kosten van doelgroepenvervoer letten. Als ze advies vragen aan het vervoerbedrijf, krijgen ze van de planners vaak te horen dat een deel van de kosten veroorzaakt worden door ‘de indicaties’.  Dat zijn de bijzonderheden van de cliënt, die de consulent kan aanvinken in een online reizigersprofiel. Via dat profiel geeft de gemeente feitelijk de vervoersopdracht aan de planning: “Vervoer deze cliënt volgens bijgaand schema en met deze indicaties.”

De indicaties zijn de bijzonderheden van de cliënt. Zo is het altijd al belangrijk geweest om een rolstoelvoertuig te sturen naar iemand in een rolstoel. Of om te zorgen dat de chauffeur vooraf weet dat een reiziger slechtziend is. In de loop der jaren zijn er veel indicaties bijgekomen zoals ‘individueel’ of ‘kamer tot kamer’. Sommige daarvan kunnen leiden tot hoge vervoerskosten. Consulenten zijn zich daarvan vaak niet bewust, omdat zij niet meer te zien krijgen dan een rij vinkjes.

Werken met reizigersprofielen vraagt om voorlichting aan consulenten. Voorlichting over wat indicaties inhouden voor de reiziger en hoe je bepaalt of een reiziger de indicatie echt nodig heeft. En of er nog aandachtspunten zijn zoals hoge kosten of de noodzaak van overleg met een zorgverlener. Voor  Wmo- en jeugdconsulenten is vervoer maar een klein stukje van hun werk. Training en periodieke aandacht in het teamoverleg zijn belangrijk voor bewustwording.

Potentiële combinaties

De laatste jaren zien we steeds meer dat meerdere  doelgroepen in één systeem worden vervoerd. Daardoor zie je beter hoeveel lege zitplaatsen er dagelijks worden rondgereden, doordat in elk busje één doelgroep tegelijk wordt vervoerd. Dat is vooral het geval als het systeem niet alleen leerlingen en Wmo-pashouders vervoert, maar ook cliënten jeugdwet en dagbesteding.

Niet elke leerling kan meereizen in een busje met cliënten dagbesteding. Niet elke cliënt dagbesteding kun je combineren met een groepje jongeren die naar jeugdhulp gaan. Om met een gerust hart doelgroepen te kunnen combineren, moet de consulent bij deze cliënten aangeven of ze met andere doelgroepen gecombineerd kunnen worden. Het reizigersprofiel is de voor de hand liggende plek om die informatie op te slaan en te delen met de planners.

Ov als alternatief

Het reizigersprofiel geeft ook aan of een reiziger andere reismogelijkheden heeft  dan doelgroepenvervoer. Wellicht kan een reiziger met het ov naar een bestemming reizen en voor de terugweg gebruik maken van Wmo-vervoer. Daarvoor is het wel van belang te weten wat de mogelijkheden en beperkingen van die specifieke reiziger zijn.

Loopafstand, overstappen,  reizen in het donker en een paar andere zaken kun je enerzijds goed aan de cliënt vragen en anderzijds ook inzetten om te  zorgen dat de cliënt alleen passende ov-reisadviezen krijgt. De eerste ervaringen voor vrije reizigers in de Regiotaxi met dergelijk advies zijn al opgedaan. Gemeenten zijn echter nog  terughoudend met het inzetten van het vrijblijvende ov-advies voor de Wmo-doelgroep. Dat heeft te maken met de benodigde  informatie.

Procesmatig doorpakken

Het invullen van deze informatie over de cliënt is in veruit de meeste gemeenten nog geen standaard procedure bij het keukentafelgesprek. Gemeenten die hun inwoners de optie van het reisadvies willen bieden, moeten dus voor bestaande klanten deze informatie ophalen. Een slimme selectie van kandidaten kan helpen om de kosten van deze herindicatie te beperken.

Eigenlijk is het lastigste stuk van het reizigersprofiel de vraag: hoe zorg je dat de lokale toegang (Wmo-consulenten, jeugdconsulenten) de informatie goed uitvraagt bij de cliënt en daarna goed registreert in het online systeem? Besparingen in de planning met taxivoertuigen zijn pas haalbaar wanneer consulenten aan de keukentafel andere vragen gaan stellen. Om daar te komen moet je samenwerken met mensen uit heel verschillende werelden.

In diverse regio’s zoals Hart van Brabant  en Noordoost-Fryslân werkt Forseti samen met de gemeenten en vertegenwoordigers van reizigers aan het opstellen en implementeren van het reizigersprofiel. Hierdoor zijn we goed in staat u te helpen: zowel procesmatig als inhoudelijk.

Meer weten over reizigersprofielen? Wytze praat u graag bij over de mogelijkheden.