Contractmanager Ronald Derks is bij Forseti dagelijks bezig met vraagstukken over duurzaam doelgroepenvervoer. Marco Fossen is vanuit zijn rol bij Total Nederland hoofdzakelijk actief binnen aanbestedende diensten om te helpen bij het verduurzamen van mobiliteitsvraagstukken. Samen met hen kijken we naar de huidige stand van zaken en de stappen die we moeten nemen samen.
Zoals we eerder in deze blog ook al aanhaalden, tekende Forseti in 2018 een convenant waarin diverse partijen met elkaar hebben afgesproken dat doelgroepenenvervoer vanaf 2025 volledig zero emissie is. Met ondertekening van deze overeenkomst draagt Forseti bij aan een verantwoorde besteding van publieke middelen in het vervoer.
Zijn elektrische voertuigen de oplossing?
Volgens Marco zijn elektrische en waterstof voertuigen dé oplossing. Maar in veel gevallen zijn deze voertuigen op dit moment nog niet de best passende oplossing.
Zero emissie klinkt mooi, maar dan moet het wel kunnen natuurlijk…
Er is namelijk nog niet overal een elektrisch alternatief voor. Ronald noemt rolstoelvervoer als voorbeeld:
“Er is op dit moment geen elektrisch voertuig om meerdere rolstoelen mee te vervoeren. Je kunt je voorstellen dat een busje met rolstoelen al snel zwaar wordt. Een elektrische variant zou nog zwaarder zijn met de benodigde accu’s. Nu is dat nog niet zo’n probleem, alleen is het busje inmiddels wel te zwaar geworden om met een gewoon rijbewijs te mogen rijden. Hierdoor kunnen taxichauffeurs niet op deze voertuigen rijden.”
Marco over deze situatie: “Voor goederenvervoer geldt een vrijstelling van rijbewijs C voor nul-emissie-bestelwagens. Dit geldt voor wagens zwaarder dan 3.500 kg, maar lichter dan 4.250 kg. Deze vrijstelling geldt helaas niet voor personenvervoer. Echt een gemis, want juist in een branche die wil verduurzamen moet een dergelijke vrijstelling gelden. Op deze manier zadel je taxibedrijven op met een probleem en loopt de verduurzaming een vertraging op.”
Van high, naar low, naar zero
In Nederland betekent zero emissie dat er geen uitstoot is aan de uitlaat. Elektrisch rijden is zero emissie als we deze TTW (Tank To Wheel) methode aanhouden. Bij deze benadering wordt niet meegenomen hoe de energie om het voertuig aan te drijven tot stand is gekomen. Neem je de bron van de energie wel mee (Well To Wheel of WTW) in de bepaling of iets wel of niet zero emissie is, dan kan de werkelijkheid anders zijn.
De auto van Marco rijdt bijvoorbeeld op groengas. Dit gas kan worden gemaakt van groente-, fruit- en tuinafval, rioolslib en mest. Bij verbranding in de auto komt er nog altijd CO2 vrij, maar omdat de CO2 eerder door bijvoorbeeld het groenafval is opgenomen is het nagenoeg klimaatneutraal. Ook de uitstoot van luchtvervuilende emissies is beperkt. Zo zie je dat de TTW of WTW benadering veel uitmaakt of iets daadwerkelijk zero emissie is.
Zero emissie is het doel. Elektrisch en waterstof zijn de oplossing, maar nu nog niet in alle gevallen haalbaar en betaalbaar. Laten we daarom in stapjes duurzamer worden. Van high, naar low, naar zero. Nu rijden we voornamelijk nog op fossiele brandstof. Een stap in de juiste richting is kiezen voor hernieuwbare energie. Groengas bijvoorbeeld en waar het nu al wel kan elektrisch en waterstof.
Samen naar een passende samenwerking
Om stappen te maken van high naar zero moeten gemeenten in hun aanbestedingen in ieder geval duurzame brandstoffen opnemen. Hoe duurzamer de aangeboden brandstof, des te meer punten de vervoerder toegekend krijgt. Op die manier werk je samen naar een passende samenwerking en duurzamer doelgroepenvervoer.
Natuurlijk verdient de vervoerder de meeste punten door waterstof en/of elektrisch aan te bieden. Maar door de aanbesteding open te zetten voor andere duurzame brandstoffen ontstaat er ruimte voor de vervoerder om mee te denken.
Volgens Marco moet duurzaamheid in een aanbesteding vertegenwoordigd worden door minimaal 30% van de punten.
Zero emissie doelgroepenvervoer in 2025
Het is onmogelijk om van vandaag op morgen zero emissie doelgroepenvervoer aan te kunnen bieden. Maar dat betekent niet dat er geen stappen gezet kunnen worden.
Door in gesprek te gaan met vervoerders en ze de ruimte te geven om mee te denken over een passende oplossing komen we weer een stuk dichterbij het einddoel: zero emissie doelgroepenvervoer in 2025.