Aanbestedingen in 2022: kwaliteit vs prijs

De focus op prijs in aanbestedingen blijft een hot topic. Vijf jaar geleden ging het over ‘De vloek van de winnende taxi’, begin dit jaar sprak FNV Vervoer over een ‘race to the bottom’.

Is er de afgelopen jaren dan niets veranderd op dat gebied?

In 2016 verscheen een rapport over onverantwoord lage biedingen door vervoerders bij Europese Aanbestedingen. Ook  de inschrijfprijs bij de beoordeling van deze aanbestedingen kreeg een te hoge waardering. 

Vijf jaar later is dit thema nog steeds actueel, getuige een minidebat tussen kandidaat kamerleden en het sectorhoofd van FNV vervoer. Zij spraken over een ‘race naar de bodem’ in de vorm van het overmatig gunnen op prijs door opdrachtgevers. 

Is er dan niets veranderd?

Gelukkig wel. In aanbestedingen die wij begeleiden zien we al een tijdje een verandering optreden.

Er wordt steeds meer ingezet op kwaliteit bij de gunning van opdrachten. Duurzaamheid, efficiency, communicatie en informatievoorziening zijn thema’s die voorbijkomen. Opdrachtgevers betalen graag een reële prijs voor goede kwaliteit. Deze ontwikkeling juichen wij toe, maar inschrijvers komen soms nog steeds met erg scherpe tarieven in een aanbesteding. 

De chauffeurs zijn een heel belangrijk onderdeel van de kwaliteit en essentieel in het proces. Hoe zij worden beloond en gewaardeerd is nauwelijks te beïnvloeden met een aanbesteding. Maar dat kosten toenemen omdat chauffeurs beter worden beloond is -zeker in deze tijden- al snel acceptabel voor opdrachtgevers. 

Het is net als bij een nieuwe TV

Toch is de prijs zeker niet onbelangrijk. Het vervoer moet  in stand gehouden kunnen worden en mag dus niet onbetaalbaar zijn. 

Je let bij de Mediamarkt tenslotte óók op de prijs als je ‘gewoon’ een heel goede televisie wilt, nietwaar? Behalve naar de prijs, kijk je naar wat de televisie allemaal kan. Je kijkt op basis van getallen (mhz, verversingssnelheid, 4k, 8k) of deze televisie gaat doen wat je ervan verwacht. Doet de televisie dat niet? Dan heb je een slechte televisie voor te veel geld gekocht.

Het is bij aanbesteden van doelgroepenvervoer niet heel anders.

Beloofde kwaliteit tegen een reële prijs

Kwaliteit is dus belangrijk, dat zeggen de vervoerders ook. Het is essentieel dat er wordt toegezien op het nakomen van beloften die gemaakt zijn in de aanbesteding. Niet alleen voor een gelijk speelveld, maar ook om een aanbesteding niet te verliezen op mooie verhalen. Om dat te kunnen doen, is het noodzakelijk om meetbare en toetsbare criteria op te stellen waarop kwaliteitsgunning plaatsvindt en deze te controleren. 

Tenslotte moeten inschrijvers ervan op aan kunnen dat de winnaar gehouden wordt aan datgene waarmee hij de opdracht heeft gewonnen. En niet alleen dat. Zij moeten er net zo goed van op aan kunnen dat de contractafspraken die losstaan van de gunning óók worden nagekomen. Daarbij is het natuurlijk zo dat vooral de reiziger ervan uit moeten kunnen gaan dat opdrachtgever én vervoerder samen zorgen dat de beloofde kwaliteit geleverd wordt tegen een reële prijs. Daarbij is het de plicht van de opdrachtgevers om hierop toe te zien en te controleren.

Op zoek naar de juiste balans tussen prijs en kwaliteit?

Bij de inkoop wordt de basis gelegd, bij het implementeren wordt een en ander ingericht en via contractmanagement wordt erop toegezien. Meer gunnen op kwaliteit is goed, maar zonder goede implementatie en goed contractmanagement is het een lege huls. Dan is het  dus niet de oplossing voor ‘de vloek van de winnende taxi’.

Forseti verzorgt o.a. voor provincies, gemeenten en zorgaanbieders de beleidsontwikkeling, inkoop, implementatie en contractmanagement in het doelgroepenvervoer. Wilt je weten hoe vervoerscontracten in te kopen en/of managen om de juiste balans te vinden tussen prijs en kwaliteit? Neem dan contact met me op.